2.4.   INFORMO k PENSO
и
  Objektive, ontologie informo estas speco (variaĵo) de materio, de specifa objektiva realo.
  Subjektive, gnoseologie, de homa vidpunkto, informo estas scio, tuteco de tio, kio estas, estus aŭ estos konata.
    En matematiko oni substituas nocion informo per nocio kvanto – oni identigas informon kun kvanto de informo. Kaj eĉ ne kun kvanto de iu ĉeestanta certeco, sed kin kvanto de forestanta, forigita necerteco. Por taksi tion kvanton oni uzas mezurunuo “bit”. Se respondo pro demando tipa kiel “JA aŭ NE?” (“BLANKA aŭ NIGRA?”, “0 aŭ 1?”) estis nekonata kaj poste iĝis konata, do sendepende de tiu, pri kio la demando estis, kvanto de necerteco malpligrandiĝis je unu bit, aŭ kvanto de informo pligrandiĝis je unu bit.
    En fiziko oni substituas nocion informo per nocio signalo, oni identigas informon kun signalo – fizika objekto, portanta informan kodon – ankaŭ fizikan objekton.
    En filozofio eĉ entute oni agnoskas nur ke ĉiaakceptita nocio pri informo nun ne ekzistas.
    El-de homa, antropocentra vidpunkto oni povas difini informoj
• unu, aperta persono posedas kiun – kaj nur la persono. Se Vi ŝatas blankan rozon pli ol aliaj, do tiun informon havas Vi kaj nur Vi. Tial kriterio por taksi (almenŭ objektive taksi) verecon de tia informo ne ĉeestas (almenŭ laŭ nunaj opinioj);
• posedas kiun grupo de personoj (hieraŝ pluvis) aŭ tuta homaro (lunaj fazoj cikle ŝanĝas). Informo de tiu kategorio praktike koincidas kun nocio scienca scio; tie oni povas havi multo da kriterioj por vereco, inkluzivante tiuj agnoskitaj en praktikoj esplora, jura (aparte – kriminaloga), sporta ktp;
• kiun neniu scias, sed kiu povus esti sciita (neniu scias kiom pomoj maturiĝis en ĝardeno de sinjoro Pomo antaŭ du jaroj, sed oni povis kalkuli ilin tiam); tien oni decus aldoni ankaŭ informon, kiun oni povos ekposedi.
    Ĉiu informo estas objektiva. Eĉ falsan informon (falsan penson) oni devas agnoski kiel objektiva realo en senco ke se penso (kiel evento) estis fakto, do tiun fakton oni jam ne povas ŝanĝi, kaj ĝi dependas nek de konformeco al aliuj faktoj (ekzemple al vero), nek de nia (iu ajna) rilato al ĝi. La fakto, ke Vi ŝatas nun la ruĝan rozon, ne nuligas alan fakton, ke antaŭe Vi ŝatis la blankan.
    Oni povas identigi tutĉirkaŭantan, sed ankaŭ senliman, tutecon de informo, kiu unuigas ĉiujn psnseblajn variajn de informo, kaj kiu estis nomita UDI jam en la unua el aŭtoraj psikologaj publikaĵoj [1^А], – kun tiu,kiu en tradicia literaturo signifitas kirl Kosma Konscio, Monda Racio, Dia Vorto ktp.
    Informo kaj penso kvalite estas identa, nediferencebla; la diferenco estas kvanta, laŭ tempo: penso restas en konscio nur dum momentoj kaj aliaj pensoj ŝanĝas ĝin, sed informo estis k restas en UDI. Sed la diferenco estas tre signifa.  и
    Dominantaj en NAS (nuna akademia scienco) nocioj pri informo estas sencertaj kaj nedifinitaj. Kiel oficialan mondkoncepnan pozicion oni povas konsideri opinion de Ursul/А.Д. Урсул en Filozofa Vortaro (1983); und tie markitas Tamen ne ekzistas unu komuna difino por nocio I. Dum sekvinta tempo nenio ŝanĝis: Informo … estas fenomeno, … naturo de kiu ĉiam ankoraŭ restas ĝis nun ne klarigita. (akad. Sudakov/К.В. Судаков, 2001 [ 148, paĝo 8]).
    Proponita tie koncepto pri informo kiel parto de hiperfizikumo, de unu el (hiper)substancioj, estas baza elemento de asertoj, registritaj en 1999 far IAASE (Internacia Asocio de aŭtoroj de sciencaj eltrovaĵoj) kun prioritato el 1987 j.       и